İçeriğe atla

Cascade Sıradağları

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Cascade Sıradağları
Cascadelar
ABD Washington eyaletinde Cascade Sıradağları'nın en yüksek zirvesi: Rainier Dağı
Harita
En yüksek noktası
Yükseklik4,392 m Rainier Dağı
Koordinatlar46° 51' 11 K
121° 45' 32
B 
Coğrafya
KonumKuzey Amerika kıtası:
Kuzeybatı ABD: Washington, Oregon ve Kuzey Kaliforniya ve
Batı Kanada: Britanya Kolumbiyası
Cascade Sıradağları haritası. Volkanlar isimlendirilmiştir

Cascade Sıradağları veya kısaca "Cascades" batı Kuzey Amerika kıtasında önemli sıradağlardır. Kanada'da güney Britanya Kolumbiyası eyaletinden güney doğru ABD'de Washington, Oregon ve kuzey Kaliforniya eyaletlerine kadar uzanırlar. Bu sıralar ham önemli volkanik olmayan zirveleri hem de "Yüksek Cascadelar" adı verilen bir sıra volkan zirvelerini ihtiva ederler. Batı Kanada'da Britanya Kolumbiyası eyaletinde bulunan kısmını Kanadalılar "Kanada Cascadeları" veya basitçe yerel dağlar olarak "Cascades Dağları" olarak adlandırırlar. ABD'nin kuzey-batı bölgesinde bulunan kısmının Washington eyaleti içinde bulunan kısmı genel olarak yerel ismi ile "Cascadeler"'dir; fakat genel olarak "Kuzey Cascadeler (North Cascades)" (örneğin North Cascades Ulusal Parkı ismi için kullanış gibi) olarak da anılırlar. Tüm Cascade Sıradağları üstünde bulunan en yüksek zirve rakımı ABD Washington Eyaletinde bulunan 4,392 m olan Rainier Dağı'dir.

Cascades Sıradağları Büyük Okyanus'un etrafını çevreleyen sahillerde bulunan ve Pasifik Ateş Halkası adı verilen büyük bir volkanlar ve diğer dağlar zincirinin bir parçasıdır. ABD'nin (Alaska hariç) birbirine bağlı eyaletlerindeki arazilerde son 200 yılda tarihsel olarak ortaya çıkan aktif volkanik püskürmelerinin hepsi "Yüksek Cascadelar" adı verilen dağlarda olmuştur. Bunlardan en son püskürmeler 1914-1921 arasında Lassen Zirvesi ve gayet büyük bir patlama ile birlikte 1980'de ve gayet az şiddette olarak 2005'te St. Helens Dağı'nda olmuştur.[1]

Kuzey Amerika kıtasının batısında bulunan Kanada, ABD ve Meksika'ya uzanan sıradağlar büyük grubu "Kuzey Amerika Cordilerya Sıradağlar Grubu" olarak isimlendirilmektedir.[2] "Kuzey Amerika Cordilerya Sıradağlar Grubu" batı bölümündeki sıradağlar ayrıca bir gruplanmaktadır ve bu gruplanmış sıradağlar Cascade Sıradağları yanında Saint Elias Sıradağları, Coast Sıradağları, İnsülar Sıradağları, Olympic Sıradağları, Oregon Sahili Sıradağları, Kalifornia Sahili Sıradağları, Transverse Sıradağları, Peninsülar Yarımadasal Sıradağlar ve Batı Sierra Madre Sıradağları'ni da ihtiva eder.[2] Fakat diğer coğrafyacılar bu gruplanmış sıradağlara başka türlü gruplamakta ve bu grupta batı "Kuzey Amerika Cordilerya Sıradağlar Grubu" yanınaa Kuzey Amerika Sıradağlar sisteminin eklemekte ve bu sıradağlar grup sistemi genellikle Kanada ve ABD'de "Pasifik Sahili Sıradağları" olarak anılmaktadır.[2][2][3]

Cascade Sıradağları güney-kuzey ekseninde ABD'de Kuzey Kaliforniya'da bulunan Lassen Zirvesi'den Kanada'da Britanya Kolumbiyası eyalateinde Nicola Nehri ile Thompson Nehri'nin birleşme noktasına kadar uzandıkları kabul edilmektedir. Kuzeyde Kanada'da Cascade Sıradağları ile Kanada Kıyısal Sıradağları arasında bulunanFraser Nehri vadisi iki sıradağı birbirinden ayırmaktadır. Bu sıradağlarda bir sıra volkanlar bulunan kısma "Yüksek Cascadeler" adı verilmektedir çünkü bu kısımdaki sönük veya aktif volkan dağı zirveleri etrafta bulunan dağlık araziler üzerinde iki misli yüksekliğe kadar ulaşmaktadırlar. Bu volkan dağlarının zirvelerinin etraflarında bulunan yüksek yerlerden çıkıntıları 1,5 kilomatreye kadar daha fazla yükseklik göstermekte ve gayet uzaklardan görülmektedir. Örneğin bu sıradağlar üzerinde en yüksek nokta (4,392 m) olan Rainier Dağı zirvesinin çıkıntısı 4.027 metre olup bu zirve 80–160 km uzaktan görülebilmektedir.

Rainier Dağı'nın kuzeylerinde Cascadeler gayet sarp görünüşlü olmaktadırlar. Kuzeyde zirve tepesi olan "Lytyon Dağı"'na kadar bu dağlardaki zirveler etrafında yamaçlara buzullar etkisi ile gayet sivri olup, dik yamaçlar ve vadiler göstermektedir. Rainier Dağı'nın güneyinde ise Kanada Cascadelerin güneyi ve özellikle Shagit Sıradağları jeolojik ve topoğrafik olarak dik ve sarp Kuzey Cascadeler'e benzemektedir. Ama bu Kuzey Cascadelerin güney yamaclari daha az buzul etkisi gösterirler ve yakinda olan Thompsom Platosu'na benzeyerek, nispeten düzce plato görüntüsü verirler.


Aktif ve sönmüş volkanik zirveler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Kuzey-batıdan Rainier Dağı görüntüsü
Mirror Gölü'nde Hood Dağı'nın yansıma görüntüsü
Siskiyu Gölü'nden Shasta Dağı görüntüsü
  • Rainier Dağı: 4.392. Güney Washington Cascadeler. Rainier Dağı bölgesinde
  • Adams Dağı: 3.742 m.Güney Washington Cascadeleri. Adams Dağı bölgesinde
  • Baker Dağı: 3.285 m. Kuzey Cascadeleri. Skagit Sıradağlar bölgesinde
  • Glacier Zirvesi: 3.213 m. North Cascadeleri. Glacier Zirvesi. Steven Geçidi kuzey bölgesinde)
  • Saint Helens Dağı: 2.549 m. South Washington Cascadeleri. Saint Helens Dağı bölgesinde
  • Shasta Dağı: 4.317 m. Kaliforniya Cascadeleri. Shasta Dağı bölgesinde
  • Lassen Zirvesi: 3.187 m. Kaliforniya Cascadeleri. Lassen Zirvesi bölgesinde
  • Tehama Dağı: 2.815 m. Kaliforniya Cascadeleri. Lassen Zirvesi bölgesinde
  • Hoffman Dağı: 2.412 m}}. Kaliforniya Cascadeleri. Merkezi Kaliforniya Cascadelari

Diğer önemli zirveler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Shuksan Dağı Ekim ayında manazara
  • Eagle Zirvesi: 2. 811 m. Kalifornia Cascadeleri. Lassen Zirvesi bölgesinde
  • Diller Dağı: 2.769 m. Kalifornia Cascadeleri. Lassen Zirvesi bölgesinde
  1. ^ "Mount St. Helens: 2004-2008 Renewed Volcanic Activity". Cascades Volcano Observatory. U.S. Geological Survey. 1 Şubat 2013. 28 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2013.  (İngilizce)
  2. ^ a b c d S. Holland, (1976) Landforms of British Columbia, BC Eyaleti Yayımı (İngilizce)
  3. ^ Kuzey Amerika kıtasının batısında bulunan bu Kuzey Amerika Sıradağlar sisteminine dahil olan sıradağlar Kayalık Dağlar, Columbia Dağları, Kanada İç Dağları, Kanada İç Platosu, Sierra Nevada Sıradağları, Büyük Havza Sıradağları ve diğer daha küçük sıradağlar, platolar ve havzalardır.

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]